Opublikowano: 2021-06-23

Konieczność implementacji przepisów unijnych sprawia, że polski ustawodawca podjął prace nad ich wprowadzeniem do krajowego porządku prawnego. Pakiet zmian zwany jest powszechnie pakietem VAT e-commerce, gdyż zasadniczo dotyczy modyfikacji przepisów związanych z e-handlem. Choć przepisy mają obowiązywać z dniem 1 lipca 2021r., to dopiero w drugiej części maja sejm uchwalił ustawę, która została przekazana prezydentowi i senatowi w celu wniesienia poprawek (druk sejmowy nr 1114 https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=1114). Powyższe oznacza więc, że najprawdopodobniej dopiero w drugiej połowie czerwca poznamy ostateczny kształt zmian w tym zakresie.

Ogólny zarys pakietu e-commerce – duże zmiany dla firm i mało czasu na dostosowanie się do nowych regulacji

Implementacja przepisów unijnych w zakresie e-handlu, oznacza dla wielu przedsiębiorców konieczność dostosowania się w ekspresowym trybie do istotnych zmian proceduralnych na gruncie rozliczania sprzedaży zagranicznej. Pakiet e-commerce dotknie w szczególności podmioty, które zajmują się:

• sprzedażą towarów zagranicznym podmiotom, niemającym obowiązku rozliczenia wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, czyli w szczególności osobom fizycznym. Zlikwidowana zostanie tzw. sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju, a w jej miejsce pojawi się wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość (WSTO) – temat rozległy i zarazem ważny, który zostanie szerzej omówiony w jednym z kolejnych wpisów na blogu,
• świadczeniem usług wymienionych w art. 22k ustawy o VAT, tj. w szczególności usług elektronicznych, telekomunikacyjnych i nadawczych,
• sprzedażą towarów importowanych za pośrednictwem interfejsów elektronicznych, czyli podmiotów wykorzystujących tzw. platformy handlowe.

W niniejszym wpisie koncentrujemy się na ostatnim z wyżej wymienionych punktów i przybliżmy nowe zasady opodatkowania towarów oferowanych za pośrednictwem tzw. platform handlowych.

Nowe obowiązki w VAT dla platform handlowych od 1 lipca 2021r.

Za sprawą nowej regulacji w ustawie o VAT (art. 7a), która będzie obowiązywać podatników z dniem 1 lipca (o ile przepisy wejdą w życie w takim kształcie), platformy handlowe będą zobligowane do rozliczania podatku VAT w imieniu swoich klientów. Oczywiście nie w każdym przypadku, bowiem chodzi tutaj o sprzedaż towarów importowanych w przesyłkach, których wartość rzeczywista nie przekracza wyrażonej w złotych kwoty 150 euro, jeżeli podatnik ułatwia, poprzez użycie interfejsu elektronicznego, takiego jak platforma, platforma handlowa, portal lub podobne środki (dalej: interfejs elektroniczny) sprzedaż takich towarów. W takim przypadku uznaje się, że podatnik ten samodzielnie otrzymał towary i dokonał ich dostawy.

Podobnie wygląda sytuacja w której, podatnik za pośrednictwem interfejsu elektronicznego ułatwia dokonanie dostawy takich towarów na terytorium UE przez podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej w ramach wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość lub dostawy towarów na rzecz podmiotu niebędącego podatnikiem.

Co to w praktyce oznacza? – przenalizujmy na poniższym przykładzie!

Przykład 1

Chiński podmiot nieposiadający siedziby działalności gospodarczej, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Unii europejskiej sprzedaje towary polskim konsumentom za pośrednictwem polskiego portalu aukcyjnego. Rzeczywista wartość towarów np. suszarek do włosów nie przekracza w PLN równowartości 150 EUR.

Pan Jan Kowalski zamówił taką suszarkę za pośrednictwem serwisu aukcyjnego i w świetle nowych regulacji na gruncie ustawy o VAT, transakcję tę rozliczy portal aukcyjny tak jakby sam zakupił i dalej odsprzedał ten towar. W efekcie na polskim portalu aukcyjnym ciążyć będzie obowiązek naliczenia i odprowadzenia podatku VAT.

ISTOTNE:

Fikcja prawna polegająca na tym, że portal aukcyjny sam otrzymał i dokonał dostawy danego towaru dotyczy wyłącznie przepisów ustawy o VAT i nie ma zastosowania na gruncie innych, w tym cywilnoprawnych regulacji. Zatem np. za wady towaru (reklamacje) odpowiada w dalszym ciągu jego producent! Bez znaczenia jest fakt, że fikcyjnym dostawcą towarów w świetle przepisów podatkowych jest polski portal aukcyjny!

Co oznacza ułatwianie sprzedaży za pośrednictwem interfejsów elektronicznych?

Projektowane przepisy nie zawierają definicji ułatwiania sprzedaży, lecz odwołują się bezpośrednio do przepisów unijnych. Mowa tutaj o art. 5b rozporządzenia UE 282/2011, który traktuje, że termin »ułatwia« oznacza korzystanie z interfejsu elektronicznego w celu umożliwienia nawiązania kontaktu pomiędzy nabywcą a dostawcą, który oferuje towary na sprzedaż poprzez interfejs elektroniczny, co skutkuje dostawą towarów poprzez ten interfejs elektroniczny.

Regulacje wskazują również warunki, których łączne spełnienie sprawi, że podatnik nie ułatwia sprzedaży poprzez interfejs elektroniczny, a co za tym idzie nie ma obowiązku rozliczania podatku VAT z tytułu sprzedaży towarów importowanych o wartości do 150 EUR. Jeżeli więc:

• podatnik ten nie określa, bezpośrednio ani pośrednio, żadnych warunków, na których dokonywana jest dostawa towarów,
• podatnik ten nie bierze, bezpośrednio ani pośrednio, udziału w zatwierdzaniu obciążenia nabywcy w związku z dokonywaną płatnością,
• podatnik ten nie bierze, bezpośrednio ani pośrednio, udziału w procesie zamawiania lub dostarczania towarów,

wówczas taki podatnik nie jest zobligowany do jakichkolwiek dodatkowych obowiązków na gruncie najnowszych przepisów pakietu e-commerce.

Ponadto zgodnie z powołanym wyżej rozporządzeniem UE, obowiązek rozliczania podatku VAT w związku z oferowaniem towarów o wartości do 150 EUR nie będzie ciążyć na podmiotach, które wykonują tylko jedną z niżej wymienionych czynności:

• przetwarzają płatności w związku z dostawą towarów lub
• oferują lub reklamują towary lub
• przekierowują lub przenoszą nabywców do innych interfejsów elektronicznych, poprzez które towary są oferowane na sprzedaż, bez jakiegokolwiek dalszego udziału w dostawie tych towarów.

Nowe przepisy dotkną również konsumentów – to oni zapłacą realnie VAT od nabywanych towarów

Scedowanie obowiązku rozliczenia podatku VAT na platformy handlowe, to nie jedyna konsekwencja implementowanych przepisów. W całej UE likwidowane jest zwolnienie z VAT towarów importowanych o wartości nieprzekraczającej 22 EUR.

W uzasadnieniu do ustawy wskazano m.in. że owo zwolnienie jest źródłem ciągłych skarg ze strony przedsiębiorstw z UE, ponieważ słusznie twierdzą, że są w niekorzystnej sytuacji konkurencyjnej wobec dostawców spoza UE. Istnieją również dowody na to, że zwolnienie jest przedmiotem nadużycia, w wyniku czego wartość przesyłek jest zaniżona, aby utrzymać się w ramach kwoty zwolnienia, co wskazuje, że straty w podatku VAT mogą być jeszcze wyższe. Realnie jednak, likwidacja zwolnienia przesyłek o wartości do 22 EUR i jednoczesne wprowadzenie obowiązku opodatkowania przesyłek do 150 EUR przez platformy handlowe, sprawi, że konsumenci odczują wzrost cen towarów nabywanych głównie z Chin w związku z obciążeniem ich podatkiem VAT.

Autor: Łukasz Kluczyński