W kontekście przedstawionego w tytule zagadnienia warto zastanowić się czy przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą może dokonać odliczenia podatku VAT od zakupu hulajnogi elektrycznej i jednocześnie trzeba rozważyć czy z prawa do odliczenia może skorzystać w pełnym czy też w ograniczonym zakresie.

Odliczenie VAT przy nabyciu pojazdów samochodowych

W pierwszej kolejności należy przeanalizować czy do zakupu hulajnogi elektrycznej znajdzie zastosowanie ograniczenie wynikające z art. 86a ustawy VAT. Przypomnijmy, że w świetle art. 86a ust. 1 ustawy w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika;

W myśl zaś art. 86a ust. 2 ww. ustawy Do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, o których mowa w ust. 1, zalicza się wydatki dotyczące:

1. nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia lub importu ich części składowych;

2. używania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane z tą umową, inne niż wymienione w pkt 3;

3. nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.

Mając powyższe na uwadze należy zastanowić się czy hulajnoga elektryczna mieści się w zakresie pojęcia pojazd samochodowy. Otóż zgodnie z art. 2 pkt 34 ustawy VAT ilekroć jest mowa o pojazdach samochodowych rozumie się przez to pojazdy samochodowe w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony.

Należy zatem przejść do treści ustawy Prawo o ruchu drogowym gdzie w art. 2 pkt 33 wskazano, że pojazd samochodowy to pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h; określenie to nie obejmuje ciągnika rolniczego. W myśl zaś art. 2 pkt 32 tejże ustawy pojazd silnikowy to pojazd wyposażony w silnik, z wyjątkiem motoroweru, pojazdu szynowego, roweru, wózka rowerowego, hulajnogi elektrycznej, urządzenia transportu osobistego i wózka inwalidzkiego.

W tej samej ustawie mamy również definicję hulajnogi elektrycznej. Zawarta w art. 2 pkt 47b ustawy definicja podaje, że hulajnoga elektryczna to pojazd napędzany elektrycznie, dwuosiowy, z kierownicą, bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe.

WAŻNE

Hulajnoga elektryczna nie stanowi pojazdu samochodowego ani w rozumieniu ustawy VAT ani w rozumieniu ustawy Prawo o ruchu drogowym. To oznacza, że do wydatku na zakup hulajnogi elektrycznej nie znajdzie zastosowania art. 86a ustawy VAT.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupu hulajnogi elektrycznej

Skoro do zakupu hulajnogi elektrycznej nie ma zastosowania ograniczenie wynikające z treści art. 86a ustawy VAT to podatnik ma prawo do pełnego odliczenia VAT zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 86 ustawy.

W myśl art. 86 ustawy VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, a towary i usługi, przy nabyciu których podatek został naliczony, są lub będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zatem warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Jednocześnie przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Sam fakt nabycia towaru lub usługi w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, nie jest wystarczającą przesłanką, pozwalającą na odliczenie kwoty podatku naliczonego z tytułu nabycia takiego towaru lub usługi, konieczne jest równoczesne powiązanie danego towaru lub danej usługi ze sprzedażą opodatkowaną.

Związek ten może mieć zarówno charakter bezpośredni jak i pośredni.  O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu.

W kontekście wydatku na zakup hulajnogi elektrycznej przez przedsiębiorce to niewątpliwie będzie to zakup powiązany w sposób pośredni z prowadzoną działalnością. Jeżeli jednak podatnik będzie w stanie wykazać, że taki zakup ma związek z działalnością (np. jest pomocny w sprawnym przemieszczaniu się do klienta w zatłoczonych miastach) to możliwe jest odliczenie 100% kwoty podatku naliczonego wynikającej z faktury zakupu hulajnogi elektrycznej.

WAŻNE

Dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupu hulajnogi elektrycznej, istotne jest wykorzystywanie zakupionego towaru do wykonywanych przez podatnika czynności opodatkowanych, a tym samym decydujący jest związek z czynnościami podatnika generującymi należny podatek VAT. Prawo do odliczenia powstaje zatem jako konsekwencja dokonania określonych zakupów, które są następnie wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Suma powyższych argumentów prowadzi do wniosku, że możliwe jest pełne odliczenie podatku naliczonego od zakupionej hulajnogi elektrycznej, przy czym konieczne jest aby istniał związek pomiędzy dokonanym zakupem a opodatkowaną VAT działalnością gospodarczą.