Opublikowano: 2019-04-01

Bieżący rok 2019 to rok wielu zmian w ustawie o VAT, ale także w rozporządzaniach dotyczących kas fiskalnych. Część podatników utraci dotychczas posiadane profity a inni z kolei otrzymają nowe. Inne zmiany dotkną wszystkich podatników. Znajdą się też zupełnie nowe rozwiązania, które pomogą podatnikom w sprawach pozostających do tej pory nierozwiązalnymi. Dlatego warto przeanalizować poniżej przedstawione, najważniejsze zmiany w podatku VAT oraz w odniesieniu do kas fiskalnych.

Kasy fiskalne on-line już niebawem

Nowe kasy fiskalne w odróżnieniu od dotychczas sprzedawanych będą posiadać stałe połączenie z tzw. Centralnym Repozytorium Kas, czyli bazą danych powadzoną przez Ministerstwo Finansów pobierającą dane o wszelkich transakcjach dokonanych za pomocą nowych kas.

Nowy typ kas zanim będzie mógł być dopuszczony do obrotu w Polsce, będzie musiał posiadać potwierdzenie Prezesa Głównego Urzędu Miar, informujące, iż kasy te spełniają wymagania techniczne dla nowego typu kas rejestrujących on-line. Jest to istotna wskazówka dla przedsiębiorców, którzy będą dokonywali zakupu nowego typu kasy. Kasa nieposiadająca pozytywnej decyzji nie będzie mogła być w ogóle używana (nawet sprzedawana).

Podstawowym wymogiem nowych kas ma być zapewnienie połączenie i przesyłania danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas a także prawidłowego zaewidencjonowania, przechowywania i bezpiecznego przesyłu danych z kasy na zewnętrzne nośniki danych oraz umożliwiać.

Z kolei pamięć kasy będzie musiała posiadać unikatowy numer, nadawany przez Ministra Finansów.

W nowym projekcie ustawy 15.03.2019r. o zmianie ustawy o VAT oraz prawo o miarach znalazły się zapisy, iż niektóre branże będą musiały wcześniej zaopatrzyć się w nowy typ kas fiskalnych natomiast pozostałe będą korzystały z dotychczasowych kas do moment u wygaśnięcia terminu zezwolenia umożliwiającego ich użytkowanie.

W art.145b ust. 1 ww. ustawy wskazano, że podatnicy stosujący kasy rejestrujące z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii, ale bez możliwości łączenia się w trybie on-line z centralnym repozytorium kas w terminie:

1. do dnia 31 grudnia 2019 r. – do:
   1. świadczenia usług naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów, w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania, oraz w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów,
   2. sprzedaży benzyny silnikowej, oleju napędowego, gazu przeznaczonego do napędu silników spalinowych,
2. do dnia 30 czerwca 2020 r. − do:
   1. świadczenia usług związanych z wyżywieniem wyłącznie świadczonych przez a) stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz usług w zakresie krótkotrwałego zakwaterowania,
   2. sprzedaży węgla, brykietu i podobnych paliw stałych wytwarzanych z węgla, węgla brunatnego, koksu i półkoksu przeznaczonych do celów opałowych,
3. do dnia 31 grudnia 2020r. do świadczenia usług:
   1. fryzjerskich,
   2. kosmetycznych i kosmetologicznych,
   3. budowlanych,
   4. w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów,
   5. prawniczych,
   6. związanych z działalnością obiektów służących poprawie kondycji fizycznej f) – wyłącznie w zakresie wstępu.

Powyższe zmiany wchodzą w życie z dniem 1 maja 2019r.

Zwolnienia z obowiązku ewidencji sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej

Kasy rejestrujące stają się obowiązkowym wyposażeniem coraz większego grona przedsiębiorców. Nowy projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zwolnień z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży na rzecz osób prywatnych za pomocą kas rejestrujących zawęża rodzaje działalności objęte zwolnieniem z prowadzenia ewidencji przy pomocy kasy fiskalnej. Od stycznia 2019r. ze zwolnienia z ewidencji sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej nie skorzystają podatnicy świadczący usługi:

Ponadto projekt likwiduje zwolnienia z obowiązku stosowania kas rejestrujących dla:

1. transportu drogowego pasażerskiego pojazdami napędzanymi siłą mięśni ludzkich lub ciągnionymi przez zwierzęta oraz transportu osób na rzece Dunajec przez flisaków pienińskich,
2. utrzymania porządku w budynkach, zagospodarowywania terenów zieleni (zwolnienie nie dotyczy usług związanych z zagospodarowywaniem terenów zieleni),
3. poboru należności przez rewizorów dotyczących usług przewozu osób oraz rzeczy i zwierząt tych osób, a w przypadkach tego wymagających także opłat dodatkowych (dotyczy to również należności pobieranych na pokładzie pociągu przez konduktorów) – chodzi o przypadki, w których osoby korzystają z usług przewozu bez uprawnień do ulg lub bez biletów.

Jedyne nowo dodane przez prawodawcę zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej dotyczy dostawy towarów i świadczenie usług przez koła gospodyń wiejskich w rozumieniu ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. o kołach gospodyń wiejskich, jeżeli te koło stosuje uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów na podstawie art. 24 ustawy o kołach gospodyń wiejskich.

Warto także odnotować, że od stycznia 2019r. podatnicy, którzy

1. nie przestali spełniać warunków do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przed dniem 1 stycznia 2019r. oraz
2. nie zostali zwolnieni z obowiązku ewidencjonowania już na podstawie nowego rozporządzenia obowiązującego od 1 stycznia 2019r.

– dotychczasowe zwolnienie z obowiązku ewidencji przy pomocy kasy utraci moc dopiero z dniem 1 czerwca 2019r.

Wykaz podatników VAT

Ustawodawca zaplanował, że jeszcze w sierpniu 2019r. Szef Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) utworzy elektroniczny wykaz podatników czynnych podatników VAT, który będzie uzupełniony o wykaz:

1. imiennych rachunków bankowych, zgłoszonych przy otwieraniu lub w trakcie prowadzenia działalności,
2. podatników zwolnionych z VAT,
3. podatników wykreślonych z rejestru podatników VAT,
4. podatników przywróconych do rejestru VAT.

Wykaz ten ma być udostępniony na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Finansów.
Jeden wykaz będzie z pewnością ułatwieniem dla podatników, ponieważ w jednym miejscu będą mogli prześledzić część historii swojego kontrahenta, czyli:

1. datę rejestracji dla celów VAT wraz z podstawą prawną tej rejestracji,
2. aktualny status VAT podatnika na konkretny dzień,
3. nazwę firmy,
4. NIP, REGON, KRS (jeżeli podmiot posiada),
5. numery rachunków firmowych,
6. PESEL (tylko wobec podatników wyrejestrowanych bądź, gdy urząd odmówił ich rejestracji do VAT),
7. adres siedziby albo stałego miejsca prowadzenia działalności,
8. imiona, nazwiska oraz NIP albo PESEL osób wchodzących w skład organu reprezentującego podmiot a także prokurentów, wspólników (tylko wobec podatników wyrejestrowanych bądź gdy urząd odmówił ich rejestracji do VAT),
9. datę odmowy, wykreślenia, przywrócenia do rejestru VAT wraz z podstawą prawną,

Wykaz będzie aktualizowany raz na dzień i będzie całkowicie bezpłatny.
Udostępnienie tak skonstruowanego wykazu nastąpi z dniem ogłoszenia odpowiednich przepisów w dzienniku ustaw.

Ulga na złe długi w VAT

W myśl znowelizowanego art. 89a ustawy o VAT, jeżeli czynny podatnik VAT, dokonujący krajowej sprzedaży towarów lub usług wystawi fakturę sprzedaży na wykonaną usługę lub sprzedany towar i nie otrzyma zapłaty w ciągu 90 dni od upływu terminu płatności zawartego w umowie lub fakturze, wówczas ma prawo do dokonania korekty w rejestrach VAT (ewidencja VAT, plik JPK_VAT oraz deklaracja VAT) oraz dotyczącej tej faktury, czyli:

1. podstawy opodatkowana (kwoty łącznej netto wynikającej z wystawionej faktury),
2. kwoty podatku VAT (kwoty łącznej VAT wynikającej z wystawionej faktury).

Oczywiście podatnik sprzedawca nie może skorzystać z ulgi na złe długi, jeżeli w ciągu 90 dni otrzymał jednak swoją należność albo w tym czasie dokonał jej sprzedaży.

Zatem ustawodawca skrócił termin na dokonanie przez sprzedawcę korekty podatku VAT należnego z wystawionych i nieopłaconych faktur sprzedaży z 150 dni do 90.

Pozostałe warunki umożliwiające skorzystanie z ulgi na złe długi pozostały bez zmian. Dla przypomnienia są to:

1. sprzedaż towarów lub usług musi być dokonana na rzecz czynnego podatnika VAT, niebędącego w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub w trakcie likwidacji,
2. na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty podstawy opodatkowania i podatku VAT:
3. wierzyciel i dłużnik są podatnikami zarejestrowanymi, jako podatnicy VAT czynni,
4. dłużnik nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego,
5. od dnia wystawienia faktury nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona.

Nowa instytucja pomocnicza – Wiążąca Informacja Stawkowa

Resort finansów planuje stworzyć instytucję o nazwie Wiążąca Informacja Stawkowa (WIS), która wyjdzie naprzeciw potrzebom podatników w zakresie ustalenia prawidłowej stawki VAT na sprzedawane przez nich towary lub usługi.

Decyzje wydane przez WIS będą chroniły podatników w ramach ustalonej stawki VAT zarówno przed organami podatkowymi jak i przed Krajową Izbą Skarbową (KIS). Ochrona ta będzie polegać na tym, że ww. instytucje nie będą mogły podważyć stawki VAT określonej przez WIS dla konkretnego podatnika, dla konkretnych towarów lub usług.

Ministerstwo planuje, że w kwietniu 2019r. podatnicy będą mogli składać pierwsze zapytania. Niestety, ale WIS wystartuje od stycznia 2020r. a co za tym idzie wszelkie decyzje przez nią wydane będą miały moc prawną od 2020r.

Podatnik, który złoży wniosek pytający o właściwą stawkę VAT dla oferowanych towarów lub usług wraz z dowodem wpłaty opłaty skarbowej w zamian otrzyma wiążącą decyzję WIS określającą nie tylko prawidłową stawkę VAT dla towarów i usług będących przedmiotem zapytania, ale także numer PKWiU albo CN (Nomenklatura Scalona występująca w oznaczeniach dla wyrobów akcyzowych) oraz szczegółowy opis towaru lub usługi.

Opłata za wydanie decyzji przez WIS ma wynosić 40zł. Termin, w jakim podatnik otrzyma decyzję o prawidłowej stawce to maksymalnie 3 miesiące od dnia wpłynięcia wniosku podatnika do WIS.

Warto zaznaczyć, że decyzje WIS mają być publikowane w Biuletynie Informacji Publicznej oczywiście bez danych podatników.