Opublikowano: 2019-11-04

Jednorazowa amortyzacja środków trwałych do 50.000 euro stanowi istotnie ważne narzędzie umożliwiające ujęcie w sposób jednorazowy – koszt zakupu środka trwałego maksymalnie do kwoty 214.000zł (przyp. na 2019r.). Kluczowym jest poznanie podstawowych mechanizmów funkcjonowania danego typu amortyzacji, bowiem nie stanowi ona tej samej amortyzacji, co jednorazowa amortyzacja fabrycznie nowych środków trwałych.

Co to jest jednorazowa amortyzacja środków trwałych stanowiąca pomoc de minimis, do 50.000 euro rocznie?

Jednorazowa amortyzacja środka trwałego oznacza prawo podatnika prowadzącego działalność gospodarczą do zaksięgowania jednym zapisem a więc jednorazowo w koszty firmy pełną lub częściową wartość początkową zakupionego środka trwałego (środków trwałych).

Ujęcie pełnej lub niepełnej wartości początkowej środka trwałego zależy od tego czy wartość danego środka trwałego (lub kilku środków trwałych) nabytych w danym roku kalendarzowym przekroczyła wartość 50.000 euro, czyli 214.000zł (na rok 2019).

Jednorazowa amortyzacja środków trwałych do kwoty 50.000 euro rocznie stanowi niezależną, odrębną amortyzację od amortyzacji fabrycznie nowych środków trwałych do kwoty 100.000zł rocznie.

Kto ma prawo do jednorazowej amortyzacji do 50.000 euro rocznie?

Prawo do jednorazowej amortyzacji środków trwałych do 50.000 euro rocznie posiadają mali podatnicy, czyli ci, których roczny obrót (sprzedaż) za poprzedni rok wliczając w to kwotę podatku VAT nie przekroczył kwoty 5.176.000zł (2018 r.) albo 5.135.000 (2019r.), jeżeli podatnik rozpoczął w 2019r. działalność gospodarczą.

Niestety w odniesieniu do podatników rozpoczynających działalność gospodarczą, prawo do jednorazowej amortyzacji do 50.000 euro rocznie nie przysługuje, jeżeli w roku rozpoczęcia tej działalności i w ciągu dwóch lat (licząc od końca roku poprzedzającego rok jej rozpoczęcia) prowadził działalność:

• samodzielnie lub jako wspólnik spółki osobowej (cywilna, jawna, komandytowa, partnerska) albo
• taką samą prowadził małżonek podatnika a pomiędzy nimi istniała wspólność majątkowa.

Podatnik powinien pamiętać, że jednorazowa amortyzacja (w przypadku posiadania do niej uprawnień) jest dobrowolna a nie obowiązkowa. Zatem może on korzystać z amortyzacji standardowej (rozliczanej w czasie) zamiast jednorazowej, jeżeli ma taką potrzebę.

Które środki trwałe podlegają jednorazowej amortyzacji nowych środków trwałych

Podatnik, który ma prawo do jednorazowej amortyzacji do 50.000 euro rocznie nie skorzysta z niej w stosunku do wszystkich rodzajów środków trwałych. Omawiany, jednorazowy odpis amortyzacyjny dotyczy tylko określonych grup środków trwałych wymienionych w klasyfikacji środków trwałych (KŚT) w działach – 3,4,5,6,8 oraz zespół 7 bez uwzględnienia samochodów osobowych. Do ww. rodzajów środków trwałych zalicza się m.in.:

• kotły grzewcze, turbiny, maszyny elektryczne, maszyny z napędem, zespoły prądotwórcze,
• maszyny i urządzenia oraz aparaty ogólnego zastosowania do obróbki metali, tworzyw sztucznych, cieczy i gazów,
• maszyny, urządzenia oraz aparaty stosowane w przetwórstwie rolno-spożywczym lub do procesów materiałowych,
• piece przemysłowe i urządzenia do wymiany ciepła,
• maszyny i urządzenia specjalistyczne dla przemysłu surowców mineralnych, chemicznego, rolnego, spożywczego, budowlanego, leśnego, odzieżowego, papierniczego, poligraficznego, górniczego, gazowniczego, geodezyjnego oraz do obróbki drewna i metali,
• zbiorniki, dźwigi, urządzenia rozdzielcze, telefoniczne, nadawcze, sygnalizacyjne, elektroenergetyczne przetwórcze i zasilające, akumulatory, wagi, wyposażenie pralni,
• urządzenia przemysłowe do oczyszczania powietrza, wody, ścieków, gazów, także palarnie,
• urządzenia do badań, pozostałe,
• samochody ciężarowe, specjalne, naczepy, przyczepy, ciągniki (także rolnicze), tabory kolejowe, statki pływające i powietrzne,
• wyposażenie, narzędzia oraz sprzęt laboratoryjny, medyczny, techniczny, kinowy, teatralny, cyrkowy,
• wioski, budki, baraki, domki campingowe,
• meble, dywany, lustra, oświetlenie, sejfy, pozostałe narzędzie, sprzęt techniczny i inne ruchomości.

W powyższej klasyfikacji nie znalazły się budynki, budowle, infrastruktura przemysłowa, samochody osobowe. Natomiast w odróżnieniu od jednorazowej amortyzacji fabrycznie nowych środków trwałych (wyłączającej wszystkie środki transportu – cały dział KŚT 7) podatnik może tą metodą zamortyzować pozostałe, wyżej wyszczególnione środki transportu.

Kiedy podatnik może zastosować jednorazowy odpis amortyzacyjny środków trwałych do 50.000 euro rocznie

Podatnik ma prawo zarejestrować jednorazowo w swoich księgach koszt firmy w postaci jednorazowego odpisu amortyzacyjnego maksymalnie do kwoty 50.000 euro rocznie, jeżeli wartość początkowa zakupionego w danym roku kalendarzowym środka trwałego wyniesie przynajmniej 10.000 zł.

W przypadku, gdy wartość początkowa danego środka trwałego przewyższy kwotę limitu 50.000 euro, wówczas od stycznia kolejnego roku podatnik może zastosować już jedynie zasady ogólne, a więc pozostałą wartość danego środka trwałego może amortyzować według metody liniowej lub degresywnej.

Ponadto podatnik ma prawo zaksięgować jednorazowo w koszty firmy wartość początkową środka trwałego przyjętego (wprowadzonego do ewidencji środków trwałych) w danym roku. Jednorazowy odpis amortyzacyjny może być ujęty najwcześniej w miesiącu wprowadzenia do ewidencji środków trwałych (może nim być np. miesiąc zakupu).

Jednorazowy odpis amortyzacyjny środków trwałych do 50.000 euro rocznie stanowi pomoc de minimis

Każde państwo należące do wspólnoty UE może przekazać jednej firmie pomoc de minimis w ciągu trzech lat podatkowych w kwocie maksymalnie 200.000 euro.

Jest to bardzo ważne w odniesieniu do jednorazowej amortyzacji do kwoty 50.000 euro rocznie, ponieważ jeżeli podatnik korzysta z innych form pomocy de minimis, to może wyczerpać limit 200.000 euro na trzy lata i nie posiadać w którymś roku prawa do tego typu jednorazowej amortyzacji. Limit 200.000 euro należy liczyć w ciągu trzech ostatnich lat poprzedzających miesiąc skorzystania z jednorazowej amortyzacji.

Pomocą de minimis mogą być m.in. gwarancje bankowe, różnego rodzaju dofinansowania
i dotacje, ulgi podatkowe czy w ramach zobowiązań wobec ZUS oraz jednorazowa amortyzacja do sumy 50.000 euro rocznie.

Zaliczka na zakup środka trwałego nie będzie kosztem

Korzystając z jednorazowej amortyzacji środków trwałych do 50.000 euro rocznie podatnik nie zaliczy do kosztów uzyskania przychodów wpłaconą uprzednio na poczet nabycia środka trwałego zaliczkę.

Przykład 1

Czynny podatnik VAT wpłacił zaliczkę w miesiącu październiku 2019r. (40.000zł) na poczet zakupu używanego ciągnika siodłowego o wartości 120.000zł netto. Pojazd zostanie dostarczony w styczniu 2020r. Jak w takim przypadku powinien postąpić w tej sytuacji podatnik?

Podatnik w 2019r. w odniesieniu do nabytego ciągnika nie ma prawa skorzystać z amortyzacji środków trwałych do 50.000 euro rocznie, ponieważ wystąpiła tutaj jedynie zaliczka, niekwalifikująca się do ujęcia w koszty firmy.

Podatnik po otrzymaniu w styczniu 2020r. ciągnika i wprowadzeniu go (również w styczniu 2020r.) do ewidencji środków trwałych będzie miał prawo zarejestrować jednorazowo w koszt firmy wartość początkową ciągnika 120.000zł.

Amortyzacja nowych środków trwałych do 100.000zł albo amortyzacja środków trwałych do 50.000 euro

Bardzo ważnym praktycznym elementem jednorazowego kosztu amortyzacyjnego nowych środków trwałych jest to, że nie można stosować w odniesieniu do danego środka trwałego dwóch metod amortyzacyjnych.

Czynny podatnik VAT kupując nowy środek trwały o wartości np. 60.000zł netto ma możliwość ująć dany zakup w koszty jednorazowo stosując:

1. amortyzację nowych środków trwałych do 100.000zł rocznie albo
2. amortyzację stanowiącą pomoc de minimis do kwoty 50.000 euro rocznie.

Zatem musi wybrać albo jedna odmiana albo druga. Nie ma możliwości stosowania dwóch rodzajów amortyzacji w stosunku do jednego środka trwałego.

Przykład 2

Czynny podatnik VAT zakupił w miesiącu wrześniu 2019r. używaną maszynę do warsztatu wulkanizacyjnego o wartości 75.000zł netto. Maszyna została przyjęta do używania i wprowadzona do ewidencji środków trwałych w listopadzie 2019r.

W tej sytuacji podatnik ma prawo skorzystać z jednorazowej amortyzacji do 50.000 euro rocznie a zatem może ująć wartość początkową maszyny w kosztach firmy ale nie wcześniej aniżeli w miesiącu listopadzie 2019r.

Przykład 3

Czynny podatnik VAT zakupił w miesiącu wrześniu 2019r. używany samochód ciężarowy o wartości 145.000zł netto, używany wózek widłowy o wartości 55.000zł netto, używaną piłę wielkoformatową o wartości 35.000zł netto. Wszystkie środki trwałe przyjęto do używania jeszcze we wrześniu 2019r. i w tym samym miesiącu wprowadzono je do ewidencji środków w trwałych. Jednak suma wszystkich wartości początkowych wynosi 235.000zł netto a więc przekracza limit 50.000 euro (214.000zł na 2019r.). Jak powinien postąpić podatnik?

W tych okolicznościach podatnik może zastosować jednorazową amortyzację np. w odniesieniu do samochodu ciężarowego, wózka widłowego oraz do piły wielkoformatowej, ale tylko do wartości 14.000zł. Pozostała wartość piły będzie amortyzowana od stycznia kolejnego roku (po roku dokonania jednorazowej amortyzacji) według metody liniowej albo degresywnej.

W ten sam sposób podatnik może wybrać inny środek trwały do częściowego zamortyzowania w sposób jednorazowy a po nowym roku kontynuować jego amortyzację ale już na zasadach ogólnych.