Paragony z numerem NIP nabywcy i bez a faktura do paragonu

Opublikowano: 2020-02-03

Obowiązek wystawiania paragonów za pomocą kas rejestrujących dotyczy niezmiennie odbiorców określonych towarów i usług osoby będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi żadnej działalności gospodarczej. Tutaj zasady pozostały niezmienne. Co jednak w przypadku, gdy odbiorcą jest inny przedsiębiorca?

Paragon dla osób fizycznych

Obowiązek wystawiania paragonów za pomocą kas rejestrujących dotyczy niezmiennie odbiorców określonych towarów i usług osoby będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi żadnej działalności gospodarczej. Tutaj zasady pozostały niezmienne a więc podatnik sprzedawca wystawi fakturę sprzedaży towarów lub usług dla osoby fizycznej nieprowadzącej żadnej działalności gospodarczej na żądanie tej osoby, jeżeli nastąpi ono w ciągu 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Fakturę w takim wypadku w myśl art. 106i ust. 6 ustawy o VAT sprzedawca wystawia:

  • nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę lub nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano całość lub część zapłaty od nabywcy, jeżeli żądanie wystawienia faktury zostało zgłoszone do końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty,
  • nie później niż 15. dnia od dnia zgłoszenia żądania – jeżeli żądanie wystawienia faktury zostało zgłoszone po upływie miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Zatem w 2020r. zasady wystawiania faktur na rzecz osób fizycznych nieprowadzących żadnej działalności pozostają nadal niezmienne.

Co bardzo ważne paragony wystawiane w 2020r. (jak również wcześniej) na rzecz osób fizycznych nieprowadzących żadnej działalności nie powinny zawierać numerów NIP odbiorców (wiele takich osób posiada numery NIP).

Numery NIP na paragonie winny być umieszczane tylko w odniesieniu do przedsiębiorców.

Od stycznia 2020r. numer NIP na paragonie

W nowym 2020 roku zaszła istotna zmiana w odniesieniu do faktur dokumentujących sprzedaż towarów lub usług wystawianych na podstawie paragonów wydanych uprzednio przedsiębiorcy, który uznał, iż potrzebuje faktury.

Do końca 2019r. podatnik nabywca mógł upomnieć się o fakturę do paragonu najdalej w ciągu 3 miesięcy licząc od miesiąca następnego po miesiącu sprzedaży towarów lub usług bądź otrzymania całości lub części zaliczki, przedpłaty.

Powyższe okoliczności przyczyniały się do wystąpienia sytuacji, w których przedsiębiorca nabywca kupując towar lub usługę na potrzeby prywatne (transakcja udokumentowana paragonem) po pewnym czasie wracał do sprzedawcy i żądał wystawienia faktury. Następnie ujmował ją w kosztach firmy i dokonywał odliczenia podatku VAT naliczonego.

Oczywiście przypadków było znaczniej więcej. Natomiast w 2020r. prawodawca postanowił wprowadzić mechanizm zezwalający na wystawienie faktur do paragonów, gdy odbiorca jest przedsiębiorca żądający od dostawcy faktury.

Nawiązując do art. 106b ust. 5 ustawy o VAT, jeżeli dana transakcja sprzedaży towarów lub usług jest zaewidencjonowana przy pomocy kasy rejestrującej poprzez wystawienie i wydanie odbiorcy będącym podatnikiem paragonu fiskalnego to sprzedawca może jemu wystawić fakturę jednak wyłącznie wtedy, gdy wystawiony paragon zawiera numer NIP kupującego.

Bardzo istotną kwestią w tym wypadku jest określenie charakteru odbiorcy będącym adresatem wystawionej faktury do paragonu z numerem NIP. Nabywcą ubiegającym się o wystawienie faktury do paragonu z numerem NIP jest:

  1. Czynny podatnik VAT,
  2. Zwolniony podatnik VAT (zarejestrowany, jako zwolniony z VAT, niezarejestrowany do VAT ze względu na nieprzekroczenie limitu obrotu rocznego 200.000zł albo z tytułu sprzedaży towarów lub usług zwolnionych z VAT).

Brak numeru NIP nabywcy na paragonie nie oznacza, że sprzedawca nie może wystawić faktury do tego paragonu i przekazać kupującemu. Jednak w takim przypadku faktura ta dokumentuje tylko i wyłącznie zakup prywatny, co skutkuje brakiem możliwości ujęcia w kosztach firmy jak i odliczenia podatku VAT.

Przykład 1

Czynny podatnik VAT sprzedał swojemu stałemu kontrahentowi części do serwisu AGD. Nabywca nie ubiegał się o umieszczenie numeru NIP z uwagi na zakup prywatny. Po 2 tygodniach zwrócił się jednak do sprzedawcy z prośbą o wystawienie faktury.

W tej sytuacji sprzedawca nie może wystawić faktury do paragonu bez numeru NIP nabywcy. Może natomiast wystawić fakturę, ale bez numeru NIP a zatem na nabywcę, jako osobę prywatną a kupujący nie będzie mógł uznać tego wydatku w kosztach firmy ani odliczyć podatek VAT.

Co więcej na wystawionym paragonie podatnik sprzedawca nie może dopisać ręcznie numeru NIP odbiorcy

Przykład 2

Czynny podatnik VAT sprzedał swojemu klientowi będącemu przedsiębiorcą usługę cateringową udokumentowaną paragonem z numerem NIP. Pod koniec miesiąca nabywca upomniał się o wystawienie faktury do tego paragonu.

W tej sytuacji sprzedawca wystawił kontrahentowi fakturę a kupujący ma możliwość ująć dany wydatek w kosztach firmowych jak i odliczyć podatek VAT.

Podatnik, który wystawił fakturę do paragonu bez numeru NIP

Ustawodawca przewidział sankcje dla podatników sprzedawców, (ale i nabywców), którzy pomimo rejestracji sprzedaży towarów lub usług poprzez paragon fiskalny bez numeru NIP nabywcy zdecydowali się na wystawienie i przekazanie kupującemu faktury sprzedaży.

W tej sytuacji, gdy organ podatkowy zweryfikuje daną sytuację i uzna, iż podatnik sprzedawca wystawił fakturę dla innego przedsiębiorcy do paragonu bez numeru NIP, wówczas ustali podatnikowi sprzedawcy dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 100% podatku VAT wynikającego z wystawionej faktury.

Jednak to nie wszystko, bowiem jeżeli nabywca ujął w rejestrach VAT nabycia fakturę wystawioną do paragonu bez numeru NIP, wówczas organ podatkowy także i jemu doliczy domiar podatkowy odpowiadający 100% kwoty podatku VAT wykazanego na danej fakturze.

Faktura uproszczona

Paragon zawierający numer NIP nabywcy jednak tylko do wartości łącznie 450zł brutto (100 euro) może stanowić fakturę uproszczoną. Skutkiem tego jest brak konieczności wnioskowania przez kupującego o wystawienie standardowej faktury, ponieważ faktura uproszczona będzie uprawniać podatnika nabywcę do ujęcia jej w kosztach firmy oraz odliczeniu podatku VAT naliczonego.

Jednakże w sytuacji wystąpienia transakcji:

  • wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
  • eksportu towarów,
  • świadczenia usług poza terytorium RP,
  • sprzedaży wysyłkowej dokonywanej z terytorium RP i na terytorium RP,
  • sprzedaży towarów i usług dokonywanej przez podatnika na rzecz innego podatnika VAT lub podatku o podobnym charakterze bądź na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
  • otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem sprzedaży, (nie dotyczy WDT)

– podatnik sprzedawca ma obowiązek wystawić standardową fakturę a zatem nie ma możliwości posiłkowania się wówczas fakturą uproszczoną i to niezależnie od wartości transakcji (także poniżej 450zł).

Najnowsze artykuły naszych ekspertów:

Jak wystawić fakturę dla kontrahenta spoza Unii Europejskiej?

2024-03-25

Na poziomie Unii Europejskiej podatek od towarów i usług ma charakter podatku zharmonizowanego, co oznacza, że w każdym kraju zasady [...]

Otrzymanie dotacji na zakup środka trwałego a odliczenie VAT

2024-03-22

Podstawowym prawem czynnego podatnika podatku VAT jest możliwość odliczenia podatku naliczonego od dokonywanych zakupów towarów i usług. Pojawia się jednak [...]

Ulga mieszkaniowa – czy wydatki na spłatę kredytu uprawniają do zwolnienia z PIT?

2024-03-18

Sprzedaż nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie, wiąże się z koniecznością rozliczenia dochodu [...]

Wycofanie środka trwałego z majątku spółki – VAT oraz PIT

2024-03-15

Przedmiotem naszych dzisiejszych rozważań będzie przypadek wycofania środka trwałego ze spółki jawnej do majątków osobistych wspólników. Zastanowimy się z jakimi [...]

Strefa relaksu w firmie a koszty podatkowe

2024-03-11

Pracodawcy – chcąc zadbać o dobrą atmosferę w pracy oraz lepsze samopoczucie pracowników – coraz częściej inwestują w organizowanie na [...]