Opublikowano: 2025-09-19

Opłacanie miesięcznych lub kwartalnych zaliczek na poczet podatku dochodowego to obowiązek każdego przedsiębiorcy. Nie zawsze jednak istnieje taka konieczność, a przepisy przewidują kilka wyjątków od generalnej reguły. Poniżej przedstawiamy sytuacje, w których podatnicy nie są zobligowani do wpłacania zaliczek na poczet podatku PIT.

Podatek do 1000 zł nie podlega wpłacie jako zaliczka

Kwestie związane z obliczaniem i wpłacaniem zaliczek reguluje art. 44 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W świetle art. 44 ust. 15 ustawy o PIT:

• podatnicy mogą nie wpłacać zaliczki, jeżeli podatek należny od dochodu osiągniętego od początku roku pomniejszony o sumę zaliczek wpłaconych od początku roku nie przekracza 1000 zł (przykład 1 poniżej),
• jeżeli podatek należny od dochodu osiągniętego od początku roku pomniejszony o sumę zaliczek wpłaconych od początku roku przekracza 1000 zł, wpłacie podlega różnica pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek wpłaconych od początku roku (przykład 2 poniżej).

Wyjaśnienie powyższych zasad zobrazowano na przykładach.

Przykład 1

Pani Anna opodatkowana wg skali podatkowej w 2025 roku wykazała następujące zaliczki na podatek. Maj: 258 zł, lipiec 400 zł, październik 120 zł i grudzień 135 zł. Suma zaliczek na PIT za 2025 rok wynosi 913 zł

Pani Anna nie musi wpłacać żadnej z powyższych zaliczek, ponieważ podatek należny od początku roku pomniejszony o sumę wpłaconych zaliczek nie przekroczył 1000 zł.

Przykład 2

Pan Jacek opodatkowany podatkiem liniowym w 2025 roku wykazał następujące zaliczki na podatek. Maj: 350 zł, lipiec 450 zł, sierpień 550 zł.

Pan Jacek nie wpłacał zaliczek za maj i lipiec, bowiem podatek należny od początku roku pomniejszony o sumę wpłaconych zaliczek (800 zł – 0 zł) nie przekraczał 1000 zł.

W sierpniu natomiast podatek należny od początku roku pomniejszony o sumę wpłaconych zaliczek przekroczył 1000 zł (1350 zł – 0 zł), stąd za sierpień 2025 Pan Jacek zobligowany był do zapłaty podatku w kwocie 1350 zł.

Analogiczna regulacja w ustawie o CIT, ale nie w ryczałcie

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT) zawiera identyczne regulacje omówione w oparciu o powyższe przykłady. Choć wydaje się, że zniesienie obowiązku wpłacania niskich zaliczek na podatek dochodowy jest wyjściem naprzeciw najmniejszym przedsiębiorcom, to w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne nie zamieszczono analogicznych regulacji. Co za tym idzie, ryczałtowcy (za wyjątkiem podatników korzystających z karty podatkowej) zobligowani są do wpłaty miesięcznego lub kwartalnego podatku w każdej wysokości bez wyjątku.

Regulacja w zakresie braku obowiązku wpłacania zaliczek do 1000 zł dotyczy więc tylko podatników stosujących skalę podatkową lub korzystających z podatku liniowego.

Zaliczek nie trzeba płacić w okresie zawieszenia działalności gospodarczej

Zawieszenie działalności gospodarczej wiąże się z czasowym zaprzestaniem aktywności przedsiębiorstwa, jednakże w czasie zawieszenia istnieje możliwość osiągania niektórych rodzajów przychodów np. ze zbycia środków trwałych i wyposażenia, a także przychodów finansowych.

Osiągnięcie przychodów może wiązać się z wystąpieniem zaliczki na podatek dochodowy, jednakże na mocy art. 44 ust. 10 i 11 ustawy o PIT, w okresie zawieszenia podatnicy są zwolnieni z obowiązku wpłacania zaliczek na PIT. Zwolnienie z obowiązku wpłacania miesięcznego lub kwartalnego podatku za okres zawieszenia dotyczy również ryczałtowców.

Kredyt podatkowy dla nowych przedsiębiorców – brak obowiązku wpłacania zaliczek na PIT i możliwość rozłożenia zapłaty podatku na 5 lat

Istnieje jeszcze jedna sposobność dla uniknięcia obowiązku wpłacania zaliczek na podatek dochodowy obejmująca ryczałtowców i podatników korzystających ze skali podatkowej. Możliwość ta dotyczy podatników, którzy po raz pierwszy rozpoczęli prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej. W roku podatkowym następującym:

• bezpośrednio po roku, w którym rozpoczęli prowadzenie tej działalności, jeżeli w roku jej rozpoczęcia działalność ta była prowadzona co najmniej przez pełnych 10 miesięcy, albo
• dwa lata po roku, w którym rozpoczęli prowadzenie tej działalności, jeżeli nie został spełniony warunek, o którym mowa powyżej,

– nowy przedsiębiorca jest zwolniony z obowiązku wpłacania zaliczek, a podatek może być wykazany i opłacany w ciągu pięciu kolejnych lat podatkowych.

Niestety instytucja kredytu podatkowego nie jest zbyt popularna z uwagi na szereg warunków, których należy przestrzegać (art. 44 ust. 7c ustawy o PIT oraz art. 21 ust. 8 ustawy o ryczałcie). Jednym z warunków jest zatrudnianie w okresie poprzedzającym rok korzystania ze zwolnienia, w każdym miesiącu tego roku co najmniej 5 osób na podstawie umowy o pracę w przeliczeniu na pełne etaty.

Ponadto przedsiębiorca winien posiadać status małego przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów o działalności gospodarczej, a w okresie poprzedzającym rok korzystania ze zwolnienia osiągać przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej średniomiesięcznie w wysokości stanowiącej równowartość w złotych kwoty co najmniej 1000 euro. Przedsiębiorca, który zamierza skorzystać z kredytu podatkowego nie może wykorzystywać w działalności środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także innych składników majątku, o znacznej wartości, udostępnionych im nieodpłatnie przez osoby zaliczone do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, wykorzystywanych uprzednio w działalności gospodarczej prowadzonej przez te osoby i stanowiących ich własność. Skorzystanie z kredytu podatkowego wymaga ponadto złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego stosownego oświadczenia w tym zakresie w terminie do dnia 31 stycznia roku podatkowego, w którym podatnik będzie korzystał z tego zwolnienia.

Zaliczki, które nie wystąpiły nie podlegają ujawnieniu w zeznaniu rocznym

Zwolnienie z obowiązku wpłacania zaliczek na podatek dochodowy wymaga dodatkowo prawidłowego wypełnienia zeznania podatkowego w tym zakresie. W przypadku, gdy zaliczka za dany miesiąc nie podlega wpłaceniu z uwagi na omówione w niniejszym wpisie okoliczności, taka zaliczka nie podlega ujawnieniu jako zaliczka należna w zeznaniu rocznym. W takim przypadku należy wykazać zerową zaliczkę na podatek.

Autor: Łukasz Kluczyński