Opublikowano: 2025-11-12

Polscy podatnicy coraz częściej posiłkują się usługami dostarczonymi przez zagranicznych sprzedawców.

Część z nich zapomina, iż w określonych przypadkach mogą być zobowiązani do zapłaty podatku VAT od nabycia usług z zagranicy.

Kiedy będzie miała miejsce taka sytuacja?

Czym jest import usług

Import usług w podatku VAT to nabycie usługi od osoby fizycznej prowadzącej działalność, osoby prawnej, jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, których siedziba prowadzenia działalności albo stałe miejsce prowadzenia działalności albo miejsce zamieszkania znajduje się poza terytorium RP.

Krótko mówią import usług to zakup usługi od firmy nieposiadającej siedziby w Polsce.

Ustawodawca wskazuje też pewien podział a mianowicie:

1. Import usług od podatników podatku od wartości dodanej (od firmy z UE),
2. Import usług od podatników innych niż podatników podatku od wartości dodanej (od firmy spoza UE).

Obowiązek ustalenia miejsca świadczenia wyłącznie dla celów VAT

Zgodnie z art. 28b ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2025 r. poz. 775 zwanej dalej ustawą o VAT) podatnik dokonujący zakupu usług od firmy z siedzibą poza Polską ma obowiązek ustalić miejsce świadczenia tej usługi. Nie chodzi w ogóle o miejsce faktycznego świadczenia usługi a o miejsce świadczenia ustalone w oparciu o ustawę o VAT.

Należy podkreślić, iż miejsce świadczenia dla celów VAT to tak naprawdę miejsce opodatkowania podatkiem VAT danej, zakupionej usługi.

Jak to wygląda w praktyce?

ISTOTNE:

Miejscem opodatkowania VAT (miejscem świadczenia) jest:

1. miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej,
2. stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy, jeżeli usługi są świadczone dla tego stałego miejsca prowadzenia działalności, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności,
3. stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu usługobiorcy, gdy nie posiada on siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności.

Zakup usługi z zagranicy a obowiązek zapłaty podatku VAT

Zdarzają się sytuacje, w których polski przedsiębiorca będzie zobligowany do zapłaty podatku VAT z tytułu importu usługi.

Mowa tu nie tylko o podatniku zwolnionym z VAT, ale i o czynnym podatniku VAT.

W jakich okolicznościach wystąpi taki obowiązek?

Zakup usługi z zagranicy a obowiązek zapłaty podatku VAT u czynnego podatnika VAT

Czynny podatnik VAT prowadzący działalność gospodarczą z siedzibą w Polsce ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od importu usługi, jeżeli przeznacza ją na sprzedaż opodatkowaną VAT w ramach prowadzonej działalności.

Charakterystyczną cechą importu usług w VAT (obie strony transakcji to firmy) jest to, że to nabywca usługi ma obowiązek opodatkować podatkiem VAT zakupioną usługą (występują odstępstwa od ten generalnej zasady).

Powyższe skutkuje tym, że w ewidencji JPK_V7X kupujący usługę wykazuje wartość tej usługi po jednym razie zarówno w ewidencji VAT sprzedaży jak i w ewidencji VAT zakupu tzn.:

1. w ewidencji VAT sprzedaży wartość usługi z faktury i podatek VAT należny obliczony od tej wartości,
2. w ewidencji VAT zakupu ujmuje tę samą wartość usługi z faktury i odlicza podatek VAT naliczony w kwocie podatku VAT należnego ujętego już w ewidencji sprzedaży, (jeżeli całą usługę przeznacza na sprzedaż opodatkowaną VAT, jeżeli część usługi przeznacza na sprzedaż opodatkowaną wówczas musi ustalić część kwoty VAT do odliczenia).

Zatem czynny podatnik VAT ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od importu usług, jeżeli całą usługę przeznacza na sprzedaż opodatkowaną VAT. Kwota odliczenia to kwota podatku VAT należnego, który nabywca ma obowiązek wykazać w ewidencji VAT sprzedaży.

Niemniej, jeżeli czynny podatnik VAT dokona importu usług na firmę, ale w końcowym efekcie przeznaczy tę usługę na swoje cele osobiste wówczas nie będzie miał prawa do odliczenia podatku VAT. Skutkiem tego będzie obowiązek zapłaty podatku VAT należnego, wykazanego od danego importu usług (kwota podatku VAT należnego będzie zwiększała podatek VAT do zapłaty albo będzie pomniejszać nadwyżkę podatku VAT za dany miesiąc albo kwartał).

ISTOTNE:

Czynni podatnicy VAT, którzy prowadzą sprzedaż opodatkowaną VAT i zwolnioną z VAT (mieszaną) w przypadku, gdy dokonają importu usług i przeznaczą zakupioną usługę tylko do działalności zwolnionej z VAT – nie będą mieli prawa do odliczenia podatku VAT. W efekcie będą musieli zapłacić podatek VAT należny obliczony od wartości zaimportowanej usługi.

Zakup usługi z zagranicy a obowiązek zapłaty podatku VAT u podatnika zwolnionego z VAT

Podatnicy prowadzący działalność, którzy nie są czynnymi podatnikami VAT mogą korzystać z dwóch typów zwolnień z opodatkowania VAT:

1. podmiotowe ze względu na osiąganie rocznej wartości sprzedaży równej lub niższej niż 200.000 zł,
2. przedmiotowe ze względu na sprzedaż towarów lub usług, które ustawowo korzystają ze zwolnienia z VAT bez względu na wartość tej sprzedaży.

Czynni podatnicy VAT mogą także korzystać ze zwolnienia przedmiotowego z VAT. Dzieje się tak wtedy, kiedy prowadzą jednocześnie sprzedaży opodatkowaną VAT i sprzedaż towarów lub usług przedmiotowo zwolnionych z VAT.

ISTOTNE:

Podatnicy zwolnieni z VAT podmiotowo albo w całości (cała sprzedaż) przedmiotowo mogą dokonywać importu usług.

ISTOTNE:

Podatnicy zwolnieni z VAT podmiotowo albo w całości (cała sprzedaż) przedmiotowo muszą dokonać rejestracji za pomocą formularza VAT-R przed dokonaniem pierwszego importu usług:

1. tylko do nabycia usług od firm z UE i świadczenia usług dla firm z UE, albo
2. do WNT oraz jednocześnie nabycia usług od firm z UE i świadczenia usług dla firm z UE, jeżeli oprócz usług będą nabywać towary od firm z UE.

Należy jednak zaznaczyć, że:

1. podatnicy zwolnieni z VAT podmiotowo albo w całości (cała sprzedaż) przedmiotowo, jeżeli są zarejestrowani (formularz VAT-R) tylko do nabycia lub świadczenia usług w UE, gdy dokonają importu usług składają za miesiąc jego dokonania deklarację VAT-9M,
2. podatnicy zwolnieni z VAT podmiotowo albo w całości (cała sprzedaż) przedmiotowo, jeżeli są zarejestrowani (formularz VAT-R) tylko do WNT albo do nabycia lub świadczenia usług w UE oraz WNT, gdy dokonają importu usług składają za miesiąc jego dokonania deklarację VAT-8.

Wartym podkreślenia jest to, że:

• deklarację VAT-9M podatnicy zwolnieni z VAT składają tylko wtedy, kiedy dokonają importu usług lub innych nabyć objętych tą deklaracją – nie składają deklaracji zerowych,
• deklarację VAT-8 podatnicy zwolnieni z VAT składają wtedy, gdy dokonają importu usług lub innych nabyć objętych tą deklaracją np. WNT, ale składają także deklaracje zerowe, czyli nawet, gdy nie została dokonana żadna transakcja.

ISTOTNE:

Podatnicy zwolnieni z VAT podmiotowo albo w całości (cała sprzedaż) przedmiotowo zarejestrowani, jako podatnicy VAT unijni (VAT-UE) mają dodatkowo obowiązek składać informację podsumowującą VAT-UE za miesiąc, w którym, dokonali wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów albo świadczenia usług na rzecz firm z UE. Nie składają tej informacji, jeżeli tylko dokonali importu usług.

Co natomiast z podatkiem VAT od importu usług?

Podatnicy zwolnieni z VAT podmiotowo albo w całości (cała sprzedaż) przedmiotowo nie mają w ogóle prawa do odliczenia podatku VAT z otrzymanych faktur krajowych i zagranicznych z uwagi na to, iż prowadzą sprzedaż wyłącznie zwolnioną.

Z tego względu mają obowiązek wykazać import usług tylko po stronie sprzedaży. Natomiast nie składają oni ewidencji JPK_V7X a wartość importu usługi wykazują jak już wyżej wspomniano albo w deklaracji VAT-9M (podatnik niezarejestrowany do VAT-UE) albo VAT-8M (podatnik zarejestrowany do VAT-UE).

Wykazanie tylko podatku VAT należnego od nabytej usługi od firmy z siedzibą poza UE powoduje, iż z tytułu importu usług mają obowiązek zapłaty podatku VAT należnego wykazanego w złożonej deklaracji. Ostateczny termin zapłaty jest taki sam jak składanej deklaracji a więc do 25-tego dnia miesiąca następnego po miesiącu importu usług.

Na koniec należy wspomnieć o jeszcze jednej kwestii. Nabywca dokonujący importu usługi zawsze bierze pod uwagę datę wykonania usługi w kontekście ustalenia dnia obowiązkowego opodatkowania tego nabycia podatkiem VAT należnym.

Jeżeli takiej daty nie ma to za datę wykonania usługi nabywca bierze pod uwagę datę wystawienia faktury.